Vol goede moed stap je de kamer binnen. Dit wordt jouw moment! Vandaag ga je vertellen dat je een andere weg in gaat slaan. Je hebt er maandenlang over nagedacht, de film teruggedraaid en opnieuw bekeken. Je besluit staat vast. Na 10 jaar verlaat jij je oude omgeving om deze te verruilen voor iets nieuws. Bestemming onbekend.
Je schuift je stoel naar achter en neemt plaats op de rood beklede stoel. Een glas water wordt ingeschonken. Je lacht en denkt aan de vele slokjes water die je hebt gedronken aan deze tafel om je tranen te onderdrukken. Vandaag is anders. Je krijgt het woord. Vol overtuiging start je het gesprek. “Mijn besluit staat vast…..”
Bij het uitspreken van je woorden zie je bij je gesprekspartner tranen verschijnen in zijn ogen. Wat is dit nu? Dit had je niet voorzien….de rollen lijken omgedraaid…..
Pas op, er liggen emoties op de loer….
Veel gesprekken hebben een emotionele lading. Wellicht meer dan waar wij ons bewust van zijn. Emoties laten zich niet altijd zien, niet altijd voelen. Ze zitten in ons lijf, in ons brein. En liggen soms al decenia lang opgeslagen om op de meest onverwachte momenten naar boven te komen. Dit speelt niet alleen bij jou, ook bij je gesprekspartner. Besef dat wat we zien niet altijd is wat het lijkt.
Jouw lastige gesprekspartner wil helpen
Van nature zijn wij empathisch ingesteld. En ja, we kunnen ook egoïstisch zijn, dat is meer aangeleerd.
Onze hersenen zijn namelijk ingesteld op empathie. Wij willen elkaar helpen. Sterker nog; wij zijn de meest altruïstische zoogdierensoort op deze aardbol. Enkel dit beseffen kan je al helpen bij het voeren van een (moeilijk) gesprek. Van nature willen we elkaar niet zwart maken, maar helpen.
Wij zijn in staat ons in te leven in een ander. Wij zijn in staat om mee te leven met een ander. Dat is in vaak erg nuttig en prettig.
Empathie met perspectief
Denk bijvoorbeeld aan je werk. Stel je hebt een aantal pittige life-events meegemaakt. Je zit er doorheen en roept dat je helemaal klaar bent met werk. Je leidinggevende kiest ervoor met een paar vragen te checken hoe het nu echt met je gaat. Op basis hiervan past hij je werkzaamheden aan. Je gaat weer met plezier naar je werk.
In de psychologie noemen we dit cognitieve empathie. Empathie met perspectief. Het vermogen om je in een ander te verplaatsen en op basis daarvan te handelen. Je bewaart dus een bepaalde afstand.
Emoties delen
Deze afstand valt weg als je verdriet ziet bij je kind. Dan voel jij ook dat verdriet. Jullie delen de emoties. Dit noemen we affectieve empathie. Empathie waarbij emoties van de ander gedeeld of gespiegeld worden.
Naast dat verdriet kun je ook medelijden hebben voor je kind. Dat is geen empathie, maar sympathie of compassie. Deze emoties worden namelijk niet gedeeld.
Laat jij je meezuigen in de wereld van de ander?
Soms is dit “inleven”, affectieve empathie, dusdanig ontwikkeld dat je jezelf voorbij loopt en eigen grenzen overschrijd. Je wordt meegezogen in de wereld van de ander en bent niet goed in staat hier afstand van te nemen. Met als gevolg overmand te worden door emotie en/ of je eigen zelf verliezen.
Het is belangrijk dat je met iemand voelt en niet jezelf met de ander in verwarring brengt. Dat betekent dat je je er bewust van moet zijn dat de emotie waarmee je resoneert, de emotie van de ander is. (Onderzoek Olga M. Klimecki Empathie en Mededogen)
Neem nog een slok
Je ziet de tranen in zijn ogen schitteren. Je kiest bewust voor een adempauze. Toch fijn dat glas water. Je neemt een slok. Bijna onopgemerkt besluit je 1 seconde je ogen te sluiten. Je voelt je adem langs je neusvleugels ontsnappen. Je opent je ogen en lacht. Je kijkt hem in zijn betraande ogen aan en zegt krachtiger dan ooit: “Mijn besluit staat vast ….”
Herken jij dat bij jezelf? Dat je je zo in kunt leven in de ander dat je jezelf verliest? Dat je de scheidslijn mist tussen jouw wereld en die van de ander? Wil jij ook in je kracht blijven staan tijdens het voeren van een gesprek? En ben je bereid daar zelf mee aan de slag te gaan?
Neem dan contact me op.